مستند شکار
مستند شکار
خلاصه اثر:
دسته بندی ها: مستند
مستند شکار
دسته بندی
بازیگران و عوامل مستند شکار
گالری
درباره مستند شکار
مستند شکار: رقابت پنهان ترکیه و اسرائیل بر سر تجزیه سوریه
سوریه در دو دهه اخیر به میدان خطرناکترین رقابت ژئوپولیتیک منطقه تبدیل شده است؛ جایی که منافع متضاد دو بازیگر مهم غرب آسیا، ترکیه و رژیم صهیونیستی، آینده این کشور را در مسیر تجزیه، جنگهای نیابتی و بیثباتی بیپایان سوق داده است. مستند «شکار» روایت میکند چگونه دو طرف، که زمانی متحدان راهبردی محسوب میشدند، به رقبایی سرسخت بدل شدند و نیروهای تحت حمایتشان را در خاک سوریه تا آستانه درگیری مستقیم پیش بردند.
از اتحاد تا تقابل؛ نقطه عطف رابطه آنکارا–تلاویو
با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال ۲۰۰۲ و قدرتگیری اردوغان، سیاست خارجی ترکیه وارد فاز تازهای شد. اگرچه تا سالهای نخست، روابط آنکارا و تلآویو همچنان بر پایه همکاریهای امنیتی و سفرهای رسمی پیش میرفت، اما اجلاس داووس ۲۰۰۹ و انتقاد صریح اردوغان از سیاستهای صهیونیستها در غزه، همهچیز را تغییر داد.
دعوت از خالد مشعل به ترکیه، لغو مشارکت نیروی هوایی اسرائیل در رزمایش «عقاب آناتولی»، و نهایتاً حمله به کشتی ماوی مرمره در می ۲۰۱۰، شکاف میان دو طرف را به بحران بدل کرد. اخراج سفیر رژیم صهیونیستی در ۲۰۱۱، عملاً مسیر رابطه را از همکاری به تقابل تغییر داد.
رؤیای نفوذ منطقهای ترکیه و ضربه کودتای مصر
پیروزی اخوانالمسلمین در مصر و قدرتگیری محمد مرسی، بهترین فرصت توسعه نفوذ برای ترکیه بود، اما کودتای ۲۰۱۳ این مسیر را نابود کرد. این شکست ژئوپولیتیک، رقابت منطقهای را تشدید کرد و نگاه آنکارا را بیش از گذشته به سوریه معطوف ساخت؛ جایی که اردوغان تصور میکرد پس از سقوط قریبالوقوع دولت اسد، میتواند امپراطوری عثمانی را در منطقه شامات احیا کند.
ترکیه به مسیر اصلی انتقال سلاح و پشتیبانی از معارضان مسلح سوری تبدیل شد. در این مرحله، آنکارا و تلاویو یک هدف مشترک داشتند: سرنگونی دولت دمشق.
شکست محاسبات ترکیه و تغییر آرایش بازیگران
بازپسگیری حلب در ۲۰۱۶ و تقویت دوباره دولت دمشق، ناکامی بزرگی برای رویابافیهای ترکیه بود. از سوی دیگر، لابی صهیونیستی در آمریکا با فشار گسترده، مسیر تحویل جنگندههای اف-۳۵ به ترکیه را بست. همزمان خرید سیستم دفاعی اس-۴۰۰ از روسیه، تنش با ناتو را تشدید کرد و شکاف میان آنکارا و تلآویو عمیقتر شد.
اما تحولات بزرگتر در سال ۲۰۲۴ رقم خورد؛ با سقوط دمشق، ترکیه صاحب بزرگترین پیروزیش شد. همین قدرتگیری ناگهانی، زنگ خطر را در تلآویو به صدا درآورد.
حمله گسترده اسرائیل به پایگاه تیفور و نابودی زیرساختهای نظامی تحت کنترل ترکیه، پیام واضحی داشت:
حضور نظامی ترکیه در عمق سوریه خط قرمز اسرائیل است.
منافع متضاد در دمشق؛ دولت مرکزی قوی یا ضعیف؟
در طراحی آینده سوریه، ترکیه و اسرائیل دو نگاه کاملاً مخالف دارند.
• ترکیه به دنبال یک دولت مرکزی قدرتمند اما وابسته است.
• اسرائیل با تضعیف ساختار دولت مرکزی و حمایت از نیروهای مرکزگریز—از جمله کردها و دروزیها—سعی دارد دمشق را زیر فشار دائمی نگه دارد.
بحران سویدا نمونه روشنی از این تقابل است. با حمله نیروهای جولانی (مورد حمایت ترکیه) به این منطقه، نیروی هوایی اسرائیل ساختمان وزارت دفاع سوریه را در دمشق هدف قرار داد و مانع پیشروی نیروهای همسو با آنکارا شد.
نبرد انرژی در شرق مدیترانه
فراتر از خاک سوریه، رقابت بر سر ذخایر گاز طبیعی در شرق مدیترانه، تضاد منافع ترکیه و اسرائیل را تشدید کرده است. اکتشافات ترکیه، موجب شکلگیری ائتلافی میان اسرائیل، یونان و قبرس شد؛ ائتلافی که هدف آن مهار جاهطلبیهای انرژی آنکارا بود.
جمعبندی: سوریه میدان تعیین تکلیف قدرتهای نوظهور
«شکار» تصویری روشن از این واقعیت ارائه میدهد که سوریه امروز بیش از هر زمان دیگر، میدان درگیری دو پروژه توسعهطلبانه است:
یکی با رؤیای عثمانیگرایی جدید و دیگری با راهبرد تضعیف ساختار دولت مرکزی.
این رقابت پنهان، سوریه را تا آستانه تجزیه پیش برده است. مستند نشان میدهد با وجود شکستها و فشارها، ترکیه همچنان برای گسترش نفوذ خود مصمم است و رژیم صهیونیستی نیز برای حفظ برتری امنیتیاش، هیچ خط قرمزی نمیشناسد.
دیدگاه ها
بازیگران و عوامل مستند شکار
گالری
درباره مستند شکار
مستند شکار: رقابت پنهان ترکیه و اسرائیل بر سر تجزیه سوریه
سوریه در دو دهه اخیر به میدان خطرناکترین رقابت ژئوپولیتیک منطقه تبدیل شده است؛ جایی که منافع متضاد دو بازیگر مهم غرب آسیا، ترکیه و رژیم صهیونیستی، آینده این کشور را در مسیر تجزیه، جنگهای نیابتی و بیثباتی بیپایان سوق داده است. مستند «شکار» روایت میکند چگونه دو طرف، که زمانی متحدان راهبردی محسوب میشدند، به رقبایی سرسخت بدل شدند و نیروهای تحت حمایتشان را در خاک سوریه تا آستانه درگیری مستقیم پیش بردند.
از اتحاد تا تقابل؛ نقطه عطف رابطه آنکارا–تلاویو
با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال ۲۰۰۲ و قدرتگیری اردوغان، سیاست خارجی ترکیه وارد فاز تازهای شد. اگرچه تا سالهای نخست، روابط آنکارا و تلآویو همچنان بر پایه همکاریهای امنیتی و سفرهای رسمی پیش میرفت، اما اجلاس داووس ۲۰۰۹ و انتقاد صریح اردوغان از سیاستهای صهیونیستها در غزه، همهچیز را تغییر داد.
دعوت از خالد مشعل به ترکیه، لغو مشارکت نیروی هوایی اسرائیل در رزمایش «عقاب آناتولی»، و نهایتاً حمله به کشتی ماوی مرمره در می ۲۰۱۰، شکاف میان دو طرف را به بحران بدل کرد. اخراج سفیر رژیم صهیونیستی در ۲۰۱۱، عملاً مسیر رابطه را از همکاری به تقابل تغییر داد.
رؤیای نفوذ منطقهای ترکیه و ضربه کودتای مصر
پیروزی اخوانالمسلمین در مصر و قدرتگیری محمد مرسی، بهترین فرصت توسعه نفوذ برای ترکیه بود، اما کودتای ۲۰۱۳ این مسیر را نابود کرد. این شکست ژئوپولیتیک، رقابت منطقهای را تشدید کرد و نگاه آنکارا را بیش از گذشته به سوریه معطوف ساخت؛ جایی که اردوغان تصور میکرد پس از سقوط قریبالوقوع دولت اسد، میتواند امپراطوری عثمانی را در منطقه شامات احیا کند.
ترکیه به مسیر اصلی انتقال سلاح و پشتیبانی از معارضان مسلح سوری تبدیل شد. در این مرحله، آنکارا و تلاویو یک هدف مشترک داشتند: سرنگونی دولت دمشق.
شکست محاسبات ترکیه و تغییر آرایش بازیگران
بازپسگیری حلب در ۲۰۱۶ و تقویت دوباره دولت دمشق، ناکامی بزرگی برای رویابافیهای ترکیه بود. از سوی دیگر، لابی صهیونیستی در آمریکا با فشار گسترده، مسیر تحویل جنگندههای اف-۳۵ به ترکیه را بست. همزمان خرید سیستم دفاعی اس-۴۰۰ از روسیه، تنش با ناتو را تشدید کرد و شکاف میان آنکارا و تلآویو عمیقتر شد.
اما تحولات بزرگتر در سال ۲۰۲۴ رقم خورد؛ با سقوط دمشق، ترکیه صاحب بزرگترین پیروزیش شد. همین قدرتگیری ناگهانی، زنگ خطر را در تلآویو به صدا درآورد.
حمله گسترده اسرائیل به پایگاه تیفور و نابودی زیرساختهای نظامی تحت کنترل ترکیه، پیام واضحی داشت:
حضور نظامی ترکیه در عمق سوریه خط قرمز اسرائیل است.
منافع متضاد در دمشق؛ دولت مرکزی قوی یا ضعیف؟
در طراحی آینده سوریه، ترکیه و اسرائیل دو نگاه کاملاً مخالف دارند.
• ترکیه به دنبال یک دولت مرکزی قدرتمند اما وابسته است.
• اسرائیل با تضعیف ساختار دولت مرکزی و حمایت از نیروهای مرکزگریز—از جمله کردها و دروزیها—سعی دارد دمشق را زیر فشار دائمی نگه دارد.
بحران سویدا نمونه روشنی از این تقابل است. با حمله نیروهای جولانی (مورد حمایت ترکیه) به این منطقه، نیروی هوایی اسرائیل ساختمان وزارت دفاع سوریه را در دمشق هدف قرار داد و مانع پیشروی نیروهای همسو با آنکارا شد.
نبرد انرژی در شرق مدیترانه
فراتر از خاک سوریه، رقابت بر سر ذخایر گاز طبیعی در شرق مدیترانه، تضاد منافع ترکیه و اسرائیل را تشدید کرده است. اکتشافات ترکیه، موجب شکلگیری ائتلافی میان اسرائیل، یونان و قبرس شد؛ ائتلافی که هدف آن مهار جاهطلبیهای انرژی آنکارا بود.
جمعبندی: سوریه میدان تعیین تکلیف قدرتهای نوظهور
«شکار» تصویری روشن از این واقعیت ارائه میدهد که سوریه امروز بیش از هر زمان دیگر، میدان درگیری دو پروژه توسعهطلبانه است:
یکی با رؤیای عثمانیگرایی جدید و دیگری با راهبرد تضعیف ساختار دولت مرکزی.
این رقابت پنهان، سوریه را تا آستانه تجزیه پیش برده است. مستند نشان میدهد با وجود شکستها و فشارها، ترکیه همچنان برای گسترش نفوذ خود مصمم است و رژیم صهیونیستی نیز برای حفظ برتری امنیتیاش، هیچ خط قرمزی نمیشناسد.
دیدگاه ها