در دو قسمت ویژه از برنامه «بی‌واسطه»، محمد دلاوری به سراغ یکی از مهم‌ترین مسائل فرهنگی کشور، یعنی «کتاب و مطالعه» می‌رود. چرا سرانه مطالعه در ایران پایین است؟ وضعیت بازار کتاب و نشر چگونه است؟ آیا نسل جدید همچنان به کتاب علاقه‌مند است یا دنیای دیجیتال جای آن را گرفته است؟ این قسمت‌ها تلاش دارند تا از نزدیک به این پرسش‌ها پاسخ دهند و چالش‌ها و فرصت‌های کتاب و کتاب‌خوانی را بررسی کنند. مهمان ویژه این برنامه، علی رمضانی، مدیر خانه کتاب و ادبیات کشور است که از وضعیت کنونی صنعت نشر، مشکلات کاغذ، قیمت‌گذاری کتاب، نقش دولت در حمایت از نویسندگان و ناشران و آینده کتاب در ایران صحبت می‌کند. دلاوری در این گفت‌وگو به سراغ زوایای پنهان دنیای کتاب می‌رود؛ از بحران کتاب‌فروشی‌ها تا تغییر ذائقه مخاطبان و ظهور کتاب‌های صوتی و دیجیتال. در این برنامه، سری به نمایشگاه‌های کتاب، کتابخانه‌ها و فروشگاه‌های سطح شهر زده می‌شود تا ببینیم مردم چقدر با کتاب درگیرند و چه عواملی باعث می‌شود برخی همچنان به مطالعه پایبند بمانند. یکی از محورهای مهم این برنامه، بررسی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران است؛ رویدادی که هر ساله توجه هزاران نفر را به خود جلب می‌کند، اما در سال‌های اخیر با چالش‌هایی نظیر قیمت بالای کتاب، کاهش استقبال ناشران خارجی و مشکلات توزیع مواجه بوده است. همچنین، برنامه «بی‌واسطه» به کتابخانه ملی ایران سر می‌زند تا نگاهی به مخزن‌های ارزشمند و نوادر کتاب بیندازد. این بخش، روایت‌گر نقش کتابخانه ملی در حفظ میراث مکتوب کشور است و نشان می‌دهد که چگونه نسخه‌های خطی، کتاب‌های قدیمی و آثار کمیاب در این مرکز نگهداری می‌شوند. آیا این گنجینه‌های ارزشمند به درستی محافظت شده و در دسترس پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار دارند؟ برنامه در کنار همه این موارد، به ابتکاراتی مانند «کتاب‌گردی»، پویش‌های ترویج مطالعه و نقش شبکه‌های اجتماعی در افزایش یا کاهش سرانه مطالعه نیز می‌پردازد. آیا می‌توان در جامعه امروز، کتاب را دوباره به یک عنصر اصلی فرهنگی تبدیل کرد؟ راهکارهایی که در کشورهای دیگر برای ترویج کتاب‌خوانی استفاده شده، تا چه حد در ایران قابل اجرا هستند؟ برنامه «بی‌واسطه» در این قسمت‌ها، به دنبال یافتن پاسخ‌هایی برای این سؤالات است و تلاش می‌کند نگاهی عمیق و واقعی به چالش‌های پیش روی کتاب در ایران بیندازد.